اتوماسیون صنعتی عبارتست از استفاده از سیستمهای کنترلی نظیر کنترلهای دیجیتالی، کنترلهای قابل برنامهریزی و سایر سازوکارهای کنترلی که بر حسب فنآوریهای اطلاعاتی عمل میکنند. مقصود استفاده از سیستمهای اتوماسیون صنعتی کنترل دستگاهها و فرایندهای صنعتی، و کاهش نیاز به دخالتگری نیروی انسانی در عملکرد فرایندهای صنعتی است. با استفاده از ابزارهای اتوماسیون صنعتی و سیستمهای آن، امکان دخالت و کنترل فرایندهای صنعت با استفاده از نرمافزارها و ابزارهای هوشمند اطلاعاتی فراهم میآید و بدین وسیله نه تنها نیاز به حضور مستقیم نیروی انسانی جهت کنترل فرایندها و ماشین ها رفع میشود، بلکه خطاهای احتمالی نیروی انسانی حین کنترل و بازرسی فرایندها نیز تا حدود زیادی مرتفع میشود. با توجه به این نکات اتوماسیون صنعتی یکی از فنآوریهای به روز دنیا و محملی است که واحدهای صنعتی با به کار گیری آن از هزینه ها و ضریب ریسک فرایندهای صنعتی خود به نحو بارزی میکاهند.
بلحاظ صنعتی میتوان گفت اتوماسیون صنعتی مرحلهای پس از مکانیکی کردن فرایندها محسوب میشود. در تاریخچه صنعت، مکانیکی کردن فرایندها مربوط به دورهای بود که نیروی کار با استفاده از توان فیزیکی خود از ماشین آلات جهت ساخت محصولات بهره میبرد و خود نقش نظارت و بازرسی فرایندها را بر عهده داشت. اما امروز با استفاده از اتوماسیون فرایند بازرسی و نظارت و حتی بعضاً برخی عملکردهای فیزیکی نیروی کار به نرمافزارهای بازرسی سپرده شده و بدین وسیله نیاز به قوای ذهنی نیروی کار تا حدود زیادی کاهش یافته است. این امر یکی از عوامل رایج ایجاد خطا در فرایندها، یعنی خطای نیروی انسانی را کاهش داده است.
اتوماسیون صنعتی امروزه اهمیت فزایندهای در اقتصاد جهانی بافته است. مهندسان با تلاش جهت ترکیب ابزارهای اتوماسیون صنعتی با ابزارهای ریاضی و سازمانی، درصددند با خلق سیستمهای پیچیده کارایی سازمانی را ارتقا دهند و بر میزان بازدهی نیروی انسانی در عمل بیافزایند.
البته این بمعنای واگذاری تمام وظایف نیروی انسانی به نرمافزارهای و سنسورهای کنترلی نیست، بلکه بمعنای واگذاری فرایندهای مکانیکی به اتوماتیکی است. این امر به کاهش وظایف نیروی انسانی و اپراتورهای فرایندها منجر شده است، اما از سوی دیگر وظیفه آشنایی و پایش مستمر فرایندهای اتوماسیونی و لزوم آشنایی با زبان نرمافزاری فرایندهای اتوماسیون صنعتی به دستور کارهای واحدهای صنعتی افزوده است. بنابراین وظایف انسانی کاهش نیافته است، بلکه مقرون به صرفهتر و کارآمدتر شده است.
عوامل فوق بر میزان جذابیت اتوماسیون صنعتی در سراسر دنیا تأثیرگذار بوده است. از جمله طی سالهای اخیر، گرایش به این تکنولوژی در کشور ما به وضوح رو به افزایش بوده است و همین امر اتخاذ راهکارهایی برای جلب نظر واحدهای صنعتی و رفع نیاز آن ها را فراهم میکند. از سوی دیگر آشناسازی واحدهای صنعتی با این فنآوری و مزایای آن، بسیاری از فعالان بخش صنعت و بازرگانی را به سوی بازار اتوماسیون صنعتی جلب کرده و امروز تأمین کنندگان و تجهیز کنندگان واحدهای صنعتی به این ابزارها رو به فزونی است.
کپی مطالب بالا با ذکر منبع بلامانع است.